Militaire tuchtzaak? Ken je rechten!
De afgelopen jaren is het aantal militaire tuchtprocessen aanzienlijk teruggelopen. In 2012 was er nog sprake van 873 tuchtzaken tegen militairen en vorig jaar nog maar 522. Het ministerie van Defensie weet niet waarom het aantal tuchtzaken daalt. Ondanks de daling wordt er in de praktijk nog steeds met enige regelmaat een tuchtproces tegen een militair gestart door zijn of haar meerdere. Het is goed om te weten wat je rechten als militair zijn als je beschuldigd bent.
De tuchtrechtelijke gedragsregels voor militairen worden geregeld in de Wet militair tuchtrecht, afgekort: WMT. Deze gedragsregels zijn van toepassing gedurende de tijd dat je als militair dienst doet of hoort te doen, op een militaire plaats en in een aantal andere specifieke gevallen. De WMT kent de straffen van berisping, geldboete, strafdienst en uitgaansverbod. In de praktijk wordt de geldboete verreweg het meest opgelegd. Het bedrag van die geldboete is ten hoogste € 350,-.
Een tuchtproces begint met de uitreiking van een schriftelijke beschuldiging. De tot straffen bevoegde meerdere roept hiermee de beschuldigde militair op voor het onderzoek. Je bent als militair dan verplicht te verschijnen, maar je bent niet verplicht om antwoord te geven op de vragen die je gesteld worden. De militair kan zich laten bijstaan door een vertrouwensman. Als vertrouwensman kun je bepaalde medewerkers van Defensie kiezen maar ook een juridische medewerker van de vakbond. Ook een advocaat zou door de meerdere kunnen worden toegelaten.
Na de oplegging van een tuchtstraf kan je binnen vijf dagen beklag indienen bij de meerdere die de straf heeft opgelegd. Deze moet het beklag doorzenden naar de beklagmeerdere. Het beklag wordt gedaan met een beklagschrift. Vervolgens vindt er een nieuw onderzoek plaats.
Als de beklagmeerdere je ook schuldig bevindt, dan kun je als laatste nog in beroep. Dit beroep dient ook binnen vijf dagen (!) ingesteld te worden bij de militaire kamer van de rechtbank in Arnhem. De rechtbank kan op verzoek een advocaat toewijzen, dit is geheel kosteloos! In de praktijk blijkt men hier vaak niet van op de hoogte.
De termijnen in de WMT zijn zeer kort, waardoor deze nogal eens worden overschreden. Als de (beklag)meerdere een termijn laat lopen dan dient de beslissing te worden vernietigd en volgt er vrijspraak. Ook bij een andere vormfout welke nadelig is voor je als militair volgt er meestal vrijspraak. Laat je dus goed adviseren en laat niet zomaar een termijn schieten!
(Trivizier November/VBM)